Volgens de lonwerkers is er de laatste seizoenen een merkelijk hogere vraag voor het rooien van vooral appelaanplantingen.
Een groot gedeelte zal heringeplant worden met peren, zoveel is zeker. Het aanbod van kersenbomen uit de boomkwekerijen kan de vraag van de teler , net zoals de vraag naar perenbomen, ook niet voldoen.
De CCC-crisis heeft de perenoogstexplosie, die met de massale uitbreiding van het perenareaal in het vooruitzicht was gesteld, voor x aantal jaren voor zich uitgeduwd. Voorlopig blijven de peren populair bij de teler indien men natuurlijk lang genoeg kan wachten op de eerste serieuze opbrengsten. Want het verdwijnen van de groeiremmers heeft het vruchtbaar worden van perelaars terug met 2 à 3 jaren verlaat. Samen met de onregelmatige bloemknopvorming zal de gevreesde overproductie bij peren met meerdere jaren worden uitgesteld.
Dit in tegenstelling tot appelbomen waar reeds in het 3de groeijaar een goede oogst te verwachten is. Maar de keerzijde van de medaille is hier dan weer de zwakke, onrendabele prijsvorming.
Europese rooiregeling
Meer dan ooit is de roep naar een goed georganiseerde rooipremie aan de orde. Tot voor enkele jaren kende België weinig interesse voor de rooipremie met de daaraan verbonden voorwaarden zoals het niet herinplanten gedurende 15 jaren.
In Frankrijk worden via subsidies verouderde aanplantingen gerooid om te verjongen met nieuwe door de consument gewenste rassen.
In Nederland is een studie omtrent de efficiëntie van de rooipremie gevoerd. Deze zit vervat in het Plan van Aanpak. Hoe onze Nederlandse collega's denken uit het slop van de appelcrisis te geraken zal tijdens de Nieuwjaarsvergadering van Studiekring Guvelingen voorgesteld worden.(Zie pagina ?)
Waarom rooien?
In het verleden werd het waarom steeds in functie van de levensduur van een aanplanting gezien. Vandaag is het belangrijk de kwaliteit en productie in acht te nemen daar deze in grote mate de rendabiliteit van een aanplanting bepalen. Want:
- de productiekosten bij oudere bomen liggen hoger,
- de kwaliteit valt sterk terug,
- de maat die te klein, of de laatste jaren bij Jonagold, te dik uitvalt,
- de variëteit niet meer aan de vraag van de consument beantwoordt.
Dit laatste wordt als één van de belangrijkste oorzaak van de huidige malaise van de fruitsector naar voor geschoven. Omtrent deze materie is elders in dit nummer aandacht besteed in het verslag van het BFO-congres.(zie pagina ?)
Houtsprokkelaars
De hogere brandstofprijzen hebben de houtsprokkelaars weer gemotiveerd hun wintervoorraad brandhout in te slaan. Belangrijk hierbij is om tot goede afspraken te komen omtrent het tijdig opgeruimd hebben van het perceel maar ook omtrent het in orde zijn aangaande de tewerkstelling.
Rooien uitbesteden
1. Verbranden
De snelste en misschien wel beste opruiming. Zonder veel voorbereidende werken, behalve het verwijderen van betonpalen, kan alles naar de vuurhoop. Wel stellen zich hier een aantal nevenaspecten zoals structuurbederf rond de brandhoop. Maar erger is het in orde zijn met de brandvergunning. Stoken van rooihout is nog niet verboden maar de reglementeringen verschillen van gemeente tot gemeente. Zo moet er al of niet de brandweer worden verwittigd en verschilt de afstand tot de huizen ook.
Math Engelbosch, loonwerker uit Rijkel bij Borgloon, neemt steeds zijn voorzorgen en zal niet onnodig om problemen vragen. Is de windrichting bv. niet gunstig dan worden de werken uitgesteld. Mogelijke betwistingen met omwonenden kunnen alzo geargumenteerd en met succes weerlegd worden.
2. Versnipperaars
Tijdens de Werktuigendagen Sint-Truiden hebben we omtrent deze machines voldoende demonstraties gekregen. Romain Bessemans, handelaar in tuinbouwmachines te Brustem bij St-Truiden, kan met zijn pennenfrees afhankelijk van het plantsysteem 1 ha op 4 uren tijd versnipperen. Hiervoor werkt hij met een werktuigendrager van 260 pk. De bomen worden in eerste instantie omgeduwd zodat de wortels uit de grond komen. Het verhakselen gebeurt dan tot 6à7 cm diepte. Mogelijk nadeel is het hier en daar blijven zitten van een overgebroken paal. Dadelijk na het hakselen kan de grond geploegd worden ter voorbereiding van de volgende teelt.
3. Prototype
Beter zou zijn om de bomen eerst te kunnen rooien en dan te versnipperen, dacht Math Engelbosch. Met dit idee zette hij zich aan de tekentafel en bedacht een machine wat tijdens dagen van slechte weersomstandigheden in elkaar werd gepast.
Het principe is dat eerst met een bomenlichter (vergelijkbaar met een preirooier) de bomen met de palen uit de grond worden gelicht. Deze worden tussen een klemband naar boven getransporteerd waar zij in een maaltrommel met pennen, die 1500t/m maakt, vermalen worden. De werksnelheid is 1500 m per uur. De hydraulische besturing van de wielen maakt het machine bijzonder wendbaar.
Als voordelen van dit systeem zijn de fijne verbrijzeling van het hout, een zuiver bodem, de volledig gerooide palen en het 24 uur op 24 kunnen werken, naast de milieuvriendelijke opruiming, belangrijk.
Maar ieder werkingsprincipe heeft ook wat nadelen zoals bv. het eerst verwijderen van de draden.
Voor Math staat dit systeem nog niet heel op punt en worden er nog voortdurend wat foutjes bijgestuurd. De deadline van de volgende WTD in 2002 is haalbaar om perfekt te draaien.
Kostprijs
Vergelijkend kunnen we concluderen dat de kostprijs van al de systemen schommelt tussen de 20 en 30000 BFr. Dit is afhankelijk van het plantsysteem. De drierijenbeplantingen van weleer vragen ook hier wat meer werk.
Het sneller inspelen op de snel evoluerende markten maakt een snel en economisch verantwoord rooien noodzakelijk. De heraanleg van nieuwe aanplantingen vragen ook hun voorbereidingen. In volgend nummer wordt aandacht besteed aan de het op- en uitmeten en uitzetten van de percelen.
Eddy Leclere
Studiekring Guvelingen
