Vanaf 2015 mag er volgens de Europese Kaderrichtlijn Water geen enkel gewasbeschermingsmiddel in het oppervlaktewater terug gevonden worden in een hoeveelheid die giftig is voor het waterleven. Hoe is het in Vlaanderen gesteld zou de eerste vraag moeten zijn die een fruitteler zich hierbij stelt. De Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling van het Departement Landbouw en Visserij organiseerde in het najaar de ronde van Vlaanderen met infovergaderingen op verschillende locaties voor de verschillende land- en tuinbouwsectoren. Op 10 november 2009 werd in pcfruit deze studienamiddag onder het thema ‘Gewasbeschermingsmiddelen in water: fictie of realiteit’ georganiseerd.

Hierbij werden meerdere vragen gesteld met als eerste de situatie van onze waterlopen in Vlaanderen. Vanuit de VMM, de Vlaamse Milieu Maatschappij, worden reeds jaren metingen gedaan. Meerdere malen is vastgesteld dat middelen die reeds langer verboden zijn toch nog teruggevonden worden. Hoe is de situatie nu?

Wetgeving en licenties

Welke wetgeving is reeds van kracht en welke licenties zullen telers in de nabije toekomst moeten halen om reglementair aan gewasbescherming te kunnen doen. Een ander hekel punt zijn de Russische MRL’s. Of ze nu een politieke achtergrond hebben of werkelijk in functie van de gezondheid van de consument zijn uitgevaardigd speelt momenteel geen rol. Het is duidelijk dat de handel zeker geremd wordt. Zo moeten er eerst, vooraleer de ladingen vertrekken, de nodige controles en een resem administratie de veiligheid van het product garanderen.

Praktijkoplossingen

Reeds geruime tijd wordt vanuit het departement Landbouw gewezen op deze problematiek waarbij het vinden van de noodzakelijke oplossingen op de bedrijven snel dichterbij komt. ‘Na de huisvesting van seizoenarbeiders is dit voor de bedrijven de belangrijkste regel om zich in orde te stellen’, zegt Annie Demeyere van ADLO-Voorlichting. Als resumé van deze zeer actueel en interessante studienamiddag zal Annie voor Studiekring Guvelingen de belangrijkste punten behandelen. Het aanbieden van mogelijke oplossingen is hierin vervat zodat fruittelers voor hun bedrijf de noodzakelijke plannen kunnen maken in functie van de nakende wetgeving. Uit de studiedag bleek duidelijk dat er inspanningen zullen moeten geleverd worden om in 2015 de Europese normen te halen.

Actuele aandachtspunten

‘De soep wordt niet zo heet gegeten als ze wordt opgediend’, is een gekende uitspraak. Voor vele telers biedt dit gezegde enige geruststelling waardoor de op zijn bedrijf afkomende wetgevingen van allerlei aard veelal gerelativeerd worden. Annie Demeyere wil de fruitsector voor laksheid behoeden en iedereen voldoende informeren. ‘De ronde van Vlaanderen die de Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling deze winter organiseert is een sensibiliseringscampagne. Ons doel bestaat er in om zoveel mogelijk telers te bereiken. Met onze Studiedagen maar ook tijdens activiteiten van alle organisaties in de land- en tuinbouw, zoals nu de studieavond van Studiekring Guvelingen op 11 december, willen we dit bereiken.’

Welke aanpassingen of voorzieningen komen er op de fruitteelt af?

Het voorzien van aangepaste vul- en spoelplaatsen worden een noodzaak.
Samen met de beperking van spuitdrift zijn deze maatregelen belangrijk ter voorkoming van het terechtkomen gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater. Als de situatie niet verbetert dreigen nog meer gewasbeschermingsmiddelen weg te vallen of beperkt te worden in gebruik. Dit dreigt bijvoorbeeld bij Confidor doordat dit regelmatig teruggevonden wordt in de oppervlaktewateren.
Kader: met onderstaande foto
Intelligente gels

Of er hulp komt uit onverwachte hoek valt nog af te wachten. Of is het mogelijk de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen af te bouwen? Kunnen natuurlijke bescherminggels voor fruitgewassen een gedeeltelijke oplossing bieden? Eddy Gieraerts, zaakvoerder van het jonge bedrijf CropSafe bvba is samen met zijn vennoot Francis Claes hiervan overtuigd. Eddy Gieraerts zag dat fruittelers in een open fabriek hun producten telen, dat het pakket aan beschikbare gewasbeschermingsmiddelen steeds kleiner en duurder wordt, er steeds meer resistentie tegen optreedt en residu-arm fruit een commerciële eis is geworden.
Al die problemen bij het telen van voedselveilig fruit bracht hem op het idee om producten te zoeken die de fruittelers kunnen helpen deze problemen te verkleinen. Samen met vennoot Francis Claes stelt hij hun filosofie, werking en voorlopig nog beperkte productengamma voor. (Voor meer info zie pag???)
Foto 4510 (heb je zelf in uw bestand): Eddy Gieraerts geeft tekst en uitleg tijdens de voorstelling van de winnaars van de Innovatiewedstrijd voor de land- en tuinbouw van de provincie Limburg. In de tunnelproef in pcfruit momenteel de Z-gel (Periflo) tegen perenbladvlo die momenteel loopt in pcfruit.





Zuigspuit

Foto 930: Marc Jacobs en zijn echtgenote Diane voor de perendouche in 2008.

Of kan door een mechanische insectenbestrijding het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen verminderen? “Na jaren vechten tegen de perenbladvlo heb ik nu een oplossing om de druk van massaal aanwezige volwassenen weg te nemen uit de aanplanting”, zegt Marc Jacobs uit Kozen. Naast het telen van fruit heeft hij ook een passie voor het ontwikkelen van hulpmaterialen voor de fruitteelt. Zo construeerde hij een eigen frostbuster en in 2008 toonde hij tijdens de jaarlijkse reis van Studiekring Guvelingen zijn zelf bedachte perendouche waarmee hij toen de terechte winnaar was van de innovatiewedtrijd van de provincie Limburg.
In 2009 nam hij aan dezelfde wedstrijd deel met het prototype van de zuigspuit. Het uittesten ervan ging van start in de nabloei periode, het Envidor- en Vertimexmoment. Na twee toepassingen was het resultaat was enorm: een volle kruiwagen vlooien werden gevangen. De druk van de perenbladvlo was immers enorm.
In de zomermaanden werd nog eens gereden. Toen werden alleen nuttige ( lieveheersbeestjes en gaasvliegen) gevangen. Hieruit besluit Marc dat het in die periode dus geen zin heeft.
Zonder problemen werd de plukperiode doorgekomen. Na de pluk waren er terug volwassen vlooien en werd terug twee maal gereden in combinatie met koperbespuiting.